ป่าดิบชื้น แหล่งกำเนิดพันธุ์ไม้และสัตว์นานาชนิดที่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศทั่วโลก 

ป่าดิบชื้น เป็นระบบนิเวศที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางด้านทรัพยากรป่าไม้มากที่สุด เพราะพื้นบริเวณนั้นจะเต็มไปด้วยพืชพรรณนานาชนิด และเชื่อกันว่าเป็นระบบนิเวศที่เก่าแก่ที่สุดในโลก ในทุก ๆ ปี ป่าดิบชื้นจะมีปริมาณน้ำฝนมากที่สุด และมากกว่าปริมาณน้ำฝนโดยปกติ 

ซึ่งการที่มีปริมาณน้ำฝนที่หนาแน่นเช่นนี้ ก็เพื่อช่วยให้ระบบนิเวศป่าดิบชื้นดำรงอยู่ได้ เนื่องจากภายในป่ามีสภาพอากาศที่ร้อนอบอ้าว

อีกทั้งพืชและสัตว์ที่อยู่ในป่าต้องอาศัยน้ำในการดำรงชีวิต นี่จึงเป็นเหตุผลที่ว่าทำไม ป่าดิบชื้น ส่วนใหญ่จึงมักจะตั้งอยู่ที่บริเวณกลางโลกใกล้กับเส้นศูนย์สูตร 

เช่น บราซิล เปรู อินโดนีเซีย โบลิเวีย แองโกลา เม็กซิโก อินเดีย นิวกินี และเวเนซุเอลา และยังมีการอ้างว่าเป็นเขตป่าดิบชื้นที่ใหญ่ที่สุดในโลกตั้งอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำอะเมซอน

ว่ากันว่าระบบนิเวศป่าดิบชื้น เป็นระบบนิเวศที่มีความสำคัญต่อสภาพแวดล้อมของโลก ซึ่งในวันนี้เรา privatespacescience2017.com จะพาทุกคนมาทำความรู้จะกับลักษณะของป่าดิบชื้น พร้อมกับไขข้อสงสัยว่า ป่าดิบชื้นมีความสำคัญต่อระบบนิเวศโลกอย่างไร? 

ป่าดิบชื้นมีลักษณะเป็นอย่างไร?

ในปัจจุบันป่าดิบชื้นได้ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 6% ของพื้นที่โลกทั้งหมด และเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของพืชและสัตว์มากกว่าครึ่งหนึ่งของโลก

ป่าดิบชื้นเป็นยังไง? ป่าดิบชื้นมีสภาพอากาศที่ร้อนชื้น เพื่อเอื้อต่อการเจริญเติบโตของพืชและสัตว์ และเป็นแหล่งเจริญเติบโตขของพืช แมลง และจุลินทรีย์ชั้นดีที่หายากและยังไม่ถูกค้นพบ 

ซึ่งตลอดทั้งปีจะมีปริมาณน้ำฝนสูงมากกว่า 1,000 เซนติเมตร มีพืชและสัตว์หนาแน่นอย่างน่าทึ่ง ในป่าดิบชื้นมีอะไรบ้าง?

ว่ากันว่าในพื้นที่ 10 ตารางกิโลเมตรของ ป่าดิบชื้นสามารถมีพืชดอกได้มากถึง 1,500 ชนิด ต้นไม้ 750 ชนิด นก 400 ชนิด และผีเสื้อ 150 ชนิด เรียกได้ว่าเป็นอีกหนึ่งระบบนิเวศที่มีความหลากหลายมากที่สุด และมีความสำคัญต่อระบบนิเวศทั่วโลก 

สำหรับป่าดิบชื้นในไทย เราสามารถพบเห็นได้ทั่วทุกภาคของประเทศ และพบมากที่สุดบริเวณแถบชายฝั่งภาคตะวันออก เช่น ระยอง จันทบุรี และภาคใต้  ซึ่งจะมีลักษณะเป็นป่ารกทึบที่เขียวชอุ่มตลอดปี และอยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 600 เมตร

ภายในป่าจะเต็มไปด้วยความอุดมสมบูรณ์ของพันธุ์ไม้หลายร้อยชนิด โดยส่วนใหญ่พืชที่พบในป่าดิบชื้น ของไทยมักจะเป็นพันธุ์ไม้วงศ์ยาง เช่น ยางนา ยางเสียน เป็นต้น

รวมถึงพันธุ์ไม้อื่น เช่น ไม้ตะเคียน กะบาก อบเชย จำปาป่า ส่วนไม้ชั้นรอง คือ พวกไม้กอ  เช่น  กอน้ำ  กอเดือย และไม้ชั้นล่างจะเป็นพวกปาล์ม ไผ่ ระกำ หวาย บุกขอน เฟิร์น มอส กล้วยไม้ป่า และ เถาวัลย์ชนิดต่าง ๆ 

ความสำคัญของ ป่าดิบชื้น ที่มีต่อระบบนิเวศทั่วโลก

ระบบนิเวศป่าดิบชื้น เป็นปัจจัยหลักที่ทำให้ระบบนิเวศทั่วโลกมีความสมดุลและอยู่รอดมาจนถึงทุกวันนี้ เนื่องจากป่าดิบชื้นประโยชน์หลักคือ สร้างออกซิเจนจำนวนมากให้แก่โลก และดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์

ที่เกิดจากกิจกรรมที่มนุษย์สร้างขึ้น ทำให้สิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศทั้งหมดสามารถอยู่รอดได้ และนี้คือ ความสำคัญของป่าดิบชื้น ที่มีต่อระบบนิเวศทั่วโลก

1. แหล่งผลิตออกซิเจนและดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่ใหญ่ที่สุดของโลก 
2. เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของพืชและสัตว์แปลก ๆ หายากนับล้านชนิด 
3. รักษาเสถียรภาพของสภาพอากาศโลก 
4. เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของพืชและสัตว์มากกว่าครึ่งหนึ่งของโลก หรือประมาณมากกว่า 30 ล้านชนิด
5. รักษาความสมดุลของวัฏจักรของน้ำ การเติมน้ำเข้าสู่ชั้นบรรยากาศผ่านกระบวนการคายน้ำซึ่งก่อให้เกิดเมฆนั่นเอง 
6. ดินในป่าดิบชื้นมีสารอาหารจำนวนมาก ซึ่งเป็นแหล่งอาหารชั้นดีของต้นไม้ ดังนั้นดินในป่าจะยึดเกาะด้วยรากไม้ทำให้ช่วยลดโอกาสการพังทลายของหน้าดิน น้ำท่วม และความภัยแล้ง
7. เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของชนเผ่าพื้นเมือง โดยส่วนใหญ่ชนพื้นเมืองมักอาศัยอยู่ในป่าดิบชื้น เพราะในป่ามีทั้งอาหาร ยารักษาโรค และสามารถสร้างที่พักอาศัยได้

สำหรับบทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

• อุทยานแห่งชาติกีนาบาลู แหล่งมรดกโลกที่มีความหลากหลายทางชีวภาพ